Kriptogram Nedir?

İÇİNDEKİLER

Kriptografi, gizli olan kodların hazırlanması ve bu şifreleri kırma bilimi olarak ifade edilebilir. Algoritmalarının ve protokollerin iletişim emniyetini sağlamak amacıyla kullanılıyor. Kriptoloji gereklilikleri ilkesel olarak günümüz dünyasında kullanılması ve geliştirilmesi kriptografi ismiyle adlandırılıyor ve kırma kodlarına da kriptanaliz ismi veriliyor.

kriptogram-nedir.jpg

Meçhul belgeleri korumak amacıyla şifreleme yüzyıllar süresince kullanılıyor. Mesela, Julius Caesar, bu bölgede yer alan generallerine doğru mesajları şifrelemek amacıyla kolay bir alfabetik olan şifre kullandı. Ayrıca Julius Caesar’in generalleri, mesajların şifresini de çözebilmek amacıyla gerekli olan şifre anahtarı hakkında bir bilgiye sahipti. Günümüz dünyasında şifreleme şekilleri, güvenilir bir şekilde iletişim sağlayabilmek amacıyla pek çok değişik yoldan kullanılıyor. Kriptoloji aracılığıyla da veri gizliliği sağlanıyor. Veri gizliliğinin katkılarıyla da sadece alıcı mesajı okuyabiliyor ve bu, şifreleme yöntemiyle de elde edilebiliyor. Şifreleme, bu verileri yetkisi olmayan kişiler tarafından kolaylık bir şekilde okunamayacak tarzda karıştırma işlemi olarak adlandırılabilir.

Şifreleme noktasında, okunabilir bilgilere de düz metin ya da karmakarışık metin ismi veriliyorken gizli yani şifreli sürüme şifrelenmiş olan bir metin ya da şifreli metin deniyor. Düz metin mesaj olarak okunamayan, örtülü mesaj şeklinde olan şifreli bir metne dönüştürülüyor. Bu şifre çözebilme işlemi tersine çevriliyor. Bir iletiyi şifreleyebilmek için ve şifre çözebilmek amacıyla bir anahtar gerekiyor. Anahtar, düz metin aracılığıyla şifreli metin arasında yer alan bağlantı olarak açıklanabilir. Tarihsel açıdan bakılırsa türlü şifreleme yöntemleri ve algoritmaları kullanılıyor. Yukarıda yer aldığı gibi Julius Caesar’ın, alfabenin iki takımını yan yana koyarak sonra belirli olan bir miktarda yere kaydırarak bildirileri sigorta altına alındığı söyleniyor. Burada bulunan yer sayısının durumu anahtar niteliğinde bulunuyor. Bu anahtarın güzel bir şekilde kullanılarak düz metinlerin nasıl şifreli bir metne dönüştürüldüğü ve sadece anahtarı olan generalleri, mesajları nasıl çözüm bulacaklarını biliyorlardı. Bu usul artık Sezar şifresi olarak biliniyor.

Sezar Şifresi

Kriptografi tarih boyunca binlerce sene önce diplomatik alanlarda başlıyor. Bir kralın mahkemesinden gelmiş olan elçiler, bir diğer mahkemelere gizli iletiler gönderdi. Bazı vakitler, iletişimde bulunmayan başka mahkemeler, hasım olarak görmüş oldukları bir krallığa gönderilmiş olan iletileri çalmaya yeltendi. Kısa bir zaman sonra ordu komutanları, iletileri daha güvenli bir şekle sokabilmek amacıyla şifreleme yöntemini kullanmaya başladılar. Yüzyıllar süresince, türlü şifreleme şekilleri ve fiziki aygıtlar metinleri şifrelemek için ve şifreyi çözebilmek amacıyla kullanılıyor.

Enigma Makinesi

enigma-machine-wwii-german-navy-auction-732921.jpg

İkinci Dünya Savaşı esnasında Almanlar, Enigma isimli bir şifreleme kodu kullanılıyordu. Bu iletileri şifreleyen bir şifreleme makinesiydi. Alman orduları arasında bulunan iletişim genellikle radyo vasıtasıyla yapılıyordu. Bu durum da müttefik olan kuvvetlerin iletişimlerini dinleyeceği manasına geliyordu. Bu sebepten ötürü şifreleme gereksinimi doğdu. İlk olarak 1. Dünya Savaşı sırasında mühendis olan Alman Arthur Scherbius aracılığıyla yapılan Enigma makinesi kullanıldığı biliniyor. Londra’nın Bletchley Park’ta yer alan kod kırıcıların bu kod kırıcılara ünlü Alan Turing de dahil olmak kaydıyla Enigma sistemi sınırlarında yer alan tehlikeli bir eksiklik bulana kadar uzun seneler geçti. Bu da sonuç olarak Nazilerin pek çok başarı kazanmasına da yardımcı oldu ama gene de bu Enigma kodlarının kırılmasının savaşının 2 sene önce bitirdiğini iddia edenler de var.

Standart konumda yer alan ve askeri bir Enigma makinesinde yer alan ve 26 tuştan oluşan bir klavye bulunuyordu. Alfabenin bütün harfleri için bir dizi üç rotor, ışık bazı makinelerde 4 ya da 5 ve alt kısımda bir fiş tahtası bulunuyordu. İletiyi bir Enigma makinesi ile şifrelemek amacıyla, yalnızca bir harf yazıp alfabe üstünde karşılık gelen hangi harfin aydınlattığı yazılmalı ve U-571 adlı filmde yer alan bir Enigma makinesinin elde edilmesi anlatılıyor. S33 mürettebatı, Alman askeri kılığına girip bir Alman denizaltısına atak etmeyi ve denizaltında yer alan Enigma makinesini elde etmeyi planlıyor ama fakat olaylar planlandığı gibi gelişmiyor. Eninde sonunda makineyi ele geçiriyorlar fakat büyük bir olay yaşanıyor.

 The Imitation Game adlı filmde yer alan Enigma kodlarını çözmek için çok fazla emeğe sahip olan Matematikçi olan İngiliz Alan Turing’in hayatı anlatılıyor. Filmde Sherlock Holmes şahsiyeti ile tanınan Keira Knightley ve Benedict Cumberbatch başrolleri paylaşıyor.

Klasik Şifreleme Teknikleri

Eski yüzyıllarda insanlar verileri muhafaza etmek için farklı saklama yöntemleri kullanılıyor. Mesela Eski Yunanlılar gizli bir ileti gönderebilmek amacıyla köleleri kullandılar. İleti gönderebilmek amacıyla kölelerin saçlarını tıraş ediyorlar, sonra da gönderecekleri ileti kölelerin kafasına yazılarak saçlarının uzamasını bekliyorlar. Bir süre sonra da köle hedefine doğru bir yola çıkmış olan ve gitmiş olduğu yerde yeniden saçları tıraş ederek mesajın okunması sağlanıyor. Bu duruma benzer yöntemleri içinde bulunduran klasik şifreleme yöntemleri basitçe tasarlanmış şifrelemeler olarak ifade edilebilir. Klasik gizleme yöntemleri ana şekilde iki şifreleme tekniğini elinde bulunduruyor. Bunlar yer değişikliği yapmak ve yerine koyma teknikleri olarak açıklanabilir. Gizliliği ortaya koyup korumak amacıyla iletide yer alan harflerin yerlerinin değiştirilerek yeniden sıralanması ile de bir kelime (anagram) meydana getirilmesi temeline dayanan bir kriptografi tekniği olarak açıklanabilir yer değiştirme yöntemi.

 Örneğin, tek kelime benzeri kısa iletiler limitli miktarda değişik sıraya koyulabildiği için bahsedilen bu şekil öznel olarak daha az istikrar ve ehemmiyet sağlıyor. Mesela üç harf sadece altı değişik tarzda sıralanıyor taş, şat, şta, tşa, atş, aşt. Bunlarla birlikte, harf miktarı arttıkça muhtemel tertiplemelerin sayısında olağanüstü bir artış oluyor, bu da harfleri karıştırma mekanizmayı bilinmez bir şekilde gerçek mesaja ulaşmayı imkânsız kılıyor. Yer değiştirme yöntemi kullanılacak olan göndericiler ve alıcı olan kimseler iletinin gizlenmesi ve şifrenin çözülmesi amacıyla gereken yönteme karar vermeli. Yer değiştirme yöntemini kullanan kriptografik aygıtlardan ilki 5. yüzyılda Spartalı Skytale olarak isimlendirilen, bölgesine şerit tarzında deri veya parşömen sarılabilecek tarzda tahta bir çubuk olarak ifade edilebilir. Gönderici de bu mesajı çubuk süresince yazdıktan sonra da sarılı şerit açıldığı zaman şerit süresince sanki manasız harfler varmış benzeri görünüyor.

Yerine koyma yöntemi, düz bir metinde yer alan bu harflerin yerine başka sayılar, harfler veya semboller koyularak yapılan gizleme türü olarak ifade ediliyor. Eğer düz metin art arda gelen bitler olarak görülüyorsa, türlü türlü bit örneklemlerinin değiştirilmesi bu tekniğe de katılabilir. İki tip yerine koyma metodundan bahsedilebilir. Bunlar tekli alfabetik yerine koyma ve çoklu alfabetik yerine koyma metotları olarak açıklanabilir.


Volkan İnanç
Volkan İnanç
×
Mobil Sürümünü görüntüle
loader yükleniyor...