Overclock Nedir?

İÇİNDEKİLER

Bilgisayar kullanan herkes hangi zaman olursa olsun var olan sistemlerini daha aktif ve hızlı bir performansla çalıştırmak istiyor.  Overclock Türkçe anlamıyla birebir anlam karşılığı bulmasa da en uygun anlamıyla hız aşımı, hız aşırtma gibi terimlerle ifade edilebilir. Özetle overclock bir işlemcinin normal çalışma frekansı yerine daha fazla bir frekansla çalışmaya zorlanması olarak açıklanabilir. Örneğin, P4 3000 mhz bir işlemci olduğu düşünülsün. Bu 3200 mhz de çalışmaya zorlanıyor ve başarılı olunursa overclock yapılmış oluyor. Her işlemci bir tane kendi iç frekansa sahip. Frontside bus diye isimlendirilen (kısaca fsb denilebilir) Türkçe bir şekilde önyüz veri yolu denilebilecek mhz tarzında bir çalışma frekansı bulunuyor ve bunun yanında bütün işlemcilerin bir çarpan kat sayısı bulunuyor. (x9 , x10, x15 benzeri) bu çarpan ile fsb hızı çarpıldığı vakit işlemcinin gerçek mhz’ini bulunmuş oluyor. Bu duruma örnek verilecek olursa P4 3.0 ghz için bu değerin fsb 200×15 olduğundan3000 mhz olduğu belirtilebilir.

Toplam Mhz’nin İki Şekilde Artmasının İncelenmesi

Fsb hızının arttırılması ilk yol olarak gösterilse de diğer yoldan da bahsetmek gerekli. Diğer yol olarak çarpan kat sayısının artması şartıyla bütün mhz’yi arttırmak olarak gösterilebilir. Bu iki değerden fsb veya çarpan olsun hangisini artarsa atsın elde edilen mhz değeri şüphesiz yükseliyor. Kısacası overclock yapılmış oluyor ve ne yazık ki İntel işlemcileri çoğunlukla kilitli çarpanlara sahip olduğu için bu değer değiştirilemiyor. Bu sebepten ötürü iş yalnızca fsb hızının arttırılmasını gerekli kılıyor fakat bu durum Amd işlemciler için daha da farklı Amd işlemcilerin çarpanları genellikle açık veya kapalı olan bazı çarpanlar açılabiliyor. Amd işlemciler için sahip olunan iki değerle de oynanabildiği için daha esnek bir overclock şansı mevcut amd işlemciler adına. 

Ek olarak belirtmek gerekirse; şunun da unutulmamasında fayda var ki her ne kadar çarpanlar ile oynanma çeşitliliği var olsa da overclocktan alınabilecek en iyi performans fsb hızının arttırılmasıyla mümkün. Bunun en büyük nedeni ise yüksek fsb hızlarında bu durumla ilişkili olarak bellek denetleyicisinin, depolama aygıtları denetleyicilerinin ve AGP/PCI saat hızlarının da artmış olacağı gösterilebilir ve şüphesiz AGP/PCI saat hızları da yüksek overclocklar için sorun çıkarması kararlı olunabilmesi adına günümüz anakartlarına bu hızı sabitleme işlemi yapılıyor.

Zarar ve Fayda Hesabı

OC olarak kısaltması yapılan overlock birçok avantaja sahip. En büyük avantajı ise şüphesiz yapılan bu işlemin en sonunda %80’lere kadar ulaşan performans artışı sağlaması.  Mesela 35 FPS ile oynanan bir oyun için ekran kartınıza ve işlemcinize overclock işlemi yaptıktan sonra artık 50 hatta 60 FPS ile oyun ilk haline göre daha akıcı bir biçimde oynanabiliyor. Yine bu sistemde kullanılan ve diğer uygulamalarda da gözle görülebilen bir performans artışı olabilir. Ayrıca bu artışı hesaplamak için SuperPI ya da 3DMark benzeri test yazılımlarının da kullanılabileceği ve bunun sayesinde de kesin bir sonuç anında görülebiliyor. Daha ucuz parçalardan topladığınız bir sistemin daha pahalı bir sistem yerine daha ucuz bir sistem kullanılması daha fazla performans alınmasının yanında hem maddi olarak hem de manevi olarak kullanıcılar tarafından bir hayli seçilebilir bir durum.

Overclock bilgili ve özenli bir şekilde yapıldığı zaman sisteme sonsuza dek kalacak zararlar vermiyor. Sistemde yer alan bileşenlerin ömrü az çok belli olduğu için OC işleminin ömrünün kısalması da aslında pek bir şey değiştirmiyor ama bilinçli bir şekilde yapılmayan overclock, ilk olarak işlemci olmak kaydıyla ekran kartında, anakartta ve RAM’lerde ciddi hasarlar oluşturabilir. Üstelik bileşenlerin birçoğu olmak üzere bunlardan bazı firmaların overclock için özel olarak üretmiş olduğu bileşenler dahil olmamakla birlikte overclock sonucunda meydana gelen hasar sebebiyle ürün garanti kapsamı dışında değerlendirilebilir. Overclock ne kadar hız performansı olarak bir değer katsa da yapıldığı zaman bütün bileşenlerin üzerinde olumsuz etkileri de mevcut. Örneğin bütün bileşenlerin ömrü az da olsa kısalabiliyor ve artan voltaj ihtiyacı sebebiyle de az oranda da olsa elektrik faturası normalden az daha fazla miktarda artabiliyor.

OC işleminin başarılı olmaması durumunda sistemde ortaya çıkan mavi ekranlar sebebiyle de veri kaybının yaşanması da ihtimali olan bir durum. Bunların dışında bir başka olumsuz yönü ise OC işleminin kullanıcılarını bazen yalancı durumuna düşürmesi olarak gösterilebilir. Sahip olunan bileşenlerin satılmak maksadıyla ikinci el olarak satılmak istendiğini varsayalım. Bu zaman alıcılar ilk olarak bileşenin ya da bileşenlerin şimdiye kadar geçen zaman zarfında bu bileşenlere OC işlemi yapılıp yapılmadığı soruluyor. OC edilmiş olan bileşenin ömrü OC edilmemişe göre az ya da çok bir kayıp yaşadığı için alıcılar tarafından pek tercih edilmiyor. Bu noktada da iki yol ortaya çıkıyor ki bunlardan biri OC yapan bir başka kullanıcı tarafından bu ürünlerin alınmasını beklemek veya yalan söyleyerek bu ürünün en kısa sürede satılmasını sağlamak.

Olmazsa Olmaz: Güç Kaynağı

Overclock yapmadan önce ilk olarak sağlam bir güç kaynağının olup olmadığının kontrol edilmesi lazım. Bu durumun en büyük sebebi OC işleminin sistemde var olan güç tüketiminin daha fazla güce ihtiyaç duyması olarak ifade edilebilir. İşlemcinin ekran kartı olsun RAM olsun ya da anakart olsun bu benzeri en elzem bileşenlerin hepsinin daha fazla performans verebilmek adına zorlandığı bu durum içerisinde sistemin güç tüketimi de bununla orantılı olarak kimi zamanlarda 100 Watt birden bile artabiliyor. Bunun olmaması durumunda kaliteli olmayan ve düşük Watt değerine sahip olan güç kaynakları da bozularak sisteminin bozulmasına ya da sistemde veri kayıpları yaşanmasına sebebiyet verebiliyor. Yanlış bir işlem yapılması sonucunda da güç kaynağında meydana gelen aşırı voltaj ya da kısa devre korumaları sistemden gelebilecek muhtemel bir yanık kokusunu da engelliyor.


Büşra Özgüç
Büşra Özgüç
×
Mobil Sürümünü görüntüle
loader yükleniyor...