Tarihler 14 Kasım 2006’yı gösterdiğinde Microsoft PowerShell 1.0 ya ortaya çıktığı zaman DOS tabanlı komut istemi arayüzünün noksanlıklarını azaltmayı kendine amaç edinmişti. Bilhassa kompleks yapıda bulunan script dilleri kullanılarak araçların yönlendirilmesi dolayısıyla da yönetimi hususunda eksiklikler mevcuttu. Bu sebepten dolayı temeli Microsoft olan yazılımlara özel bir script dili göreviyle çalışacak ve yönetim vazifelerini kendiliğinden yapılabilir hale getirebilecek kuvvetli ve dinamik bir duruşa sahip olan bu arayüz meydana getirildi. Bütün sürüm güncellemelerinde PowerShell, Exchange Server’i ve Active Director’i de kapsayacak şekilde birden çok kaynağı idare etme kabiliyetini kazandı ve fonksiyonelliğini artırmak amacıyla yepyeni modüller ortaya sundu.
PowerShell 6.0’ın yayınıyla birlikte Microsoft, PowerShell’i açık kaynak koda sahip bir şekilde bürmüş oldu ve Linux-Unix merkezli bir işletim sistemi için ulaşılabilir konuma getirdi. Günümüzde gelişimini hala sürdüren PowerShell’in alpha sürümleri Microsoft’un Github adresinden indirilebilir. PowerShell, araçları yönetmeye yararlı olan birden çok cmdlet’e (tek vazifeli emir satırı aracı) sahip.
Cmdletler
İlk olarak Active Directory modülünden bahsedilebilir. Bu modül, bilgisayarlarda, kullanıcılarda ve hesaplarda ve gruplarda depolanması yapılan yetkilere benzeyen Active Directory araçlarının yönetimini sağlıyor. Exchange Server ise Exchange Server’ların tam idaresini sağlıyor. Bu modülün içinde yer alan birçok ek cmdlet yer alıyor ve bahsi geçen araçlar Exchange mail sunucusuna yüzde yüz bir destek veriyor. Get-Help, bu cmdlet, syntax kullanımları ile emirlerle alakalı yararlı verileri sağlarken Get-Command ise yürütüldüğü vakit var olan emirlerin listesini sağlıyor ve bilhassa modüller için gereken hangi komutların var olduğunu seçmek açısından önemli. Set-Variable ise tekrar kullanmak istenilen kodları, çoklu araçları, dosya yollarını muhafaza etmeye yarayan alternatifleri oluşturuyor. Invoke-Command ise genellikle yerel bilgisayarlardan çalıştırılan ve uzakta bir noktada yer alan bilgisayarlardaki komutları çalıştırmak amacıyla kullanılıyor.
Son olarak ise Pipeline’den bahsedilebilir. Pipeline PowerShell’in karakteristik durumlarından birisi | karakteriyle birlikte emirleri birbirine bağlıyor. Böylece PowerShell, emirin birinci bölümünü yürütüyor ve kazanılan sonucu ikinci emiri sürdürmek amacıyla kullanılıyor. Daha aşırı bağlı adım var ise bütün bu işlemler tamamlanana kadar döngünün devamı sağlanıyor. Özellikle kullanıcı ismi koyma, bu kullanıcıyı bir güvenlik kategorisine ilave etmek veya varsayılan şifreyi sıfırlamak tarzında birden çok adımı içinde barındıran işlemlerde işe yaradığından söz edilebilir.
Gerekli Sistem Özellikleri
PowerShell 6.0’a özel bazı sistem gereksinimleri mevcut. Ubuntu 14.04 ve sonrasında (Uygun lan.deb paketiyle beraber), CentOS 7 (Uygun .rpm paketiyle birlikte), Arch Linux (AUR’de bulunan uygun sürüm ile birlikte), macOS 10.11 ve daha sonrası (Uygun .pkg yükleyiciyle birlikte) ele alınabilir. Windows 10’un meydana gelen yeni sürümleri, PowerShell 5.1 yüklü bir şekilde, Windows 10’un eski sürümleri ya da Windows Server 2016, PowerShell 5.0 yüklenmiş bir biçimde geliyor fakat Windows 8.1 ya da Windows Server 2012 R2 için gereken bütün bileşenler var olduğu varsayılıp Windows Management Framework 5.0 yüklenmiş olduğu vakit PowerShell de 5.0 sürümüne geçiş yapılıyor. Windows 7 SP1 ise Windows Server 2008 R2 SP1 için ilk olarak Windows Management Framework 4.0’ın yüklenmiş olması gerekiyor. Bunun sonrasında WMF’nin 5.0 sürümü yüklenerek PowerShell 5.0 versiyonuna yükseltilebilir.
PowerShell’in Önemi Nedir?
Windows 95’in pazara çıkarılmasından sonra Microsoft, IBM uyumlu bilgisayarlarda sürdürülebilmesi amacıyla Windows’u DOS içerisinde çalıştırdı ve Windows 95’ten peşi sıra MS-DOS, bazı geçmiş uygulamalar halihazırda kullanıldığı için varlığını devam ettirebildi. MS-DOS, aynı vakitte uzaktan uzağa irtibat çeşitleriyle ve görevleri kendiliğinden yürütecek bir şekilde kodlanmış olarak scriptler vasıtasıyla cihazları yönetmek amacıyla da kullanılıyor fakat MS-DOS 1981 senesinde göz önüne çıktı. PowerShell 2006 senesinde sunulana kadar ki zaman zarfında Microsoft rakiplerinin dışında emir istemi arayüzünde devasa bir yenilik yapmadı ama 25 yıllık aradan sonra PowerShell çok daha aşırısını piyasaya sunacak tarzda geliştirildi. Microsoft PowerShell’i, emir satırını ve .NET framework içerisine kurulmuş olan script dilini kombin ederek, idare arayüzü olarak geliştirdi. Böylece yalnızca yazılımın, donanımın ve ağ bileşenlerinin idare edilebileceği değil, geliştiricilerin script kabiliyetlerini kullanabileceği bir alan ortaya çıkmış oldu.
Bu programın açık kaynak koda sahip bir şekilde sunulması ile birlikte kullanılabilirliği oldukça yükseliş gösterdi. Mesela macOS aracılığıyla Windows sunucularını idare etmek ve Windows ana merkezli aygıtlardan Linux sunucularının peşinden gidip bilgi sahibi olmak olanaklı hale geldi. Sunduğu bu esneklik ile birlikte PowerShell çok önemli bir konumda yer alıyor.
PowerShell Ne Tür Kullanıcılara Yönelik?
PowerShell, daha üretken olmak hırsında olan son kullanıcılardan, cihazları uzaktan ve yerelden basit bir şekilde teftiş etmek amacıyla kuvvetli bir çözüm araştıran sistem yöneticilerine kadar her kesime hitap ediyor. Ekipman ve yazılım tabakaları geçidinde yer alan öz muamelelerini yazan geliştiriciler dahi PowerShell’den fayda sağlıyor. PowerShell, yeni emirleri, syntax ve akıl sırasıyla birlikte birçok şeyi kavramayı gerektiriyor olsa da Microsoft, PowerShell’in işletme bazındaki uygulamalar ise kombin olması için gerekli olan modülleri sağlamış oluyor. Açık kaynak koda sahip bir şekle gelmesi ile birlikte de bütün sistemler yöneticisine sunum yapmaya başladı. Exchange benzeri uygulamalarda da idare görevlerini uygulayıp hayata geçirebilmek amacıyla bir arayüz olsa dahi, mail sistemi idarecileri yüzde yüz kapasiteye erişmek için PowerShell’i kullanma zorunluluğu taşıyor.
PowerShell’i İndirme Yolları
PowerShell, Windows 7’nin peşine bütün Windows sürümleri ile birlikte ortaya çıkıyor. Windows Server yönünden de 2008 R2’den sonra bulunan sürümler için bütünleşme sağlanmış oluyor. Daha geçmiş Windows sürümleri de dahil olmak üzere bu sürümler PowerShell çalıştırabilir fakat opsiyonel bir şekilde olmak kaydıyla indirilip kurulması gerekiyor. PowerShell’i indirip yüklemek veya daha yeni sürümlerine arttırmak amacıyla ilk olarak Windows Management Framework (WMF) yükleyicisi indirilmeli. WMF sürüm sayısı ile işlemi tamamlanan PowerShell sürüm numarası ile de uyumlu. Microsoft’un kendi orijinal sitesi vasıtasıyla da WMF 5.0’I indirip kurmak son derece basit. Bunların dışında OS X ve Linux içinse PowerShell’in en son ki sürümü de “https://github.com/PowerShell/PowerShell” adresinden indirip sisteme kurulması gerekiyor.
PowerShell Alternatiflerine Örnek Ne Verilebilir?
Pash, Bash (Unix Shell), Cmder, Cygwin, PuTTY, OpenSSH, Z Shell, Linux SSH, Windows komut istemi ve GNOME Terminal PowerShell seçenekleri olarak örnek verilebilir. Alternatiflerin kullanım yerlerine göre de dezavantajlar ve avantajlar olarak iki kısımda bir inceleme yapmak da mümkün.
