Jeoloji Nedir?

İÇİNDEKİLER

Üzerinde yaşadığımız dünya, altında da bir o kadar bilinmeyeni barındırıyor. Aslında tanımadığımız bir “yer”in üzerinde yaşıyoruz. İşte bu bilinmeyenleri araştıran, inceleyen bilim dalına yerbilim yani jeoloji deniyor. Jeoloji kayaların, minerallerin, dünyaya ait yapıların ve bu yapıları oluşturan süreçleri inceleyen bilim dalıdır. Jeoloji, aynı zamanda gezenimizde yaşayan organizmaları da inceler. Dünya materyallerinin, yapılarının, süreçlerinin ve organizmaların nasıl değiştiğini ve geliştiğini inceler. Yazımızın başlığı jeoloji olsa da aslında biz bu çerçevede başka bilim dallarını da kısaca tanımlayacağız. Örneğin jeomorfoloji, litoloji, jeofizik gibi kavramları da yazımızın ilerleyen satırlarında tanımlayacağız. Bugün yerin altına da ineceğiz, yüzeyine de çıkacağız üzerindeki kayalara kadar irdeleyeceğiz anlayacağınız. O halde hızlıca başlayalım.

Jeoloji mühendisliği nedir?

Jeoloji mühendisi madencilik, mühendislik, petrol, maden, yer altı suyu ve atık yönetimi gibi konularda proje geliştirilmesine veya bölgesel kalkınmaya yardımcı olarak veriler toplanmasına destek olur. Bu projeleri analiz eder ve gereken verileri toplar. Haritalama programları geliştirir ve planlar aynı zamanda. Yerleşim alanı ve mühendislik yapılarının yer seçim çalışmalarını yürütür ve büyük özellikle büyük inşaat faaliyetlerinin sahalarda yaratacağı olası tehlikeleri ve etkileri belirlemek için kaya, toprak, yeraltı suyu ve diğer koşulları bilimsel olarak değerlendirir ve analizlerini üstlenir. İnşaat öncesi önemli sorumlulukları vardır. Toprak, kaya, su ve diğer doğal koşulların değerlendirilmesini sağlamakla yükümlüdür. Sağlam bir bina için sağlam bir zemin gerekir bu nedenle aslında en önemli görevlerden birini üstlenir. Yamaçların ve dolguların stabilitesini, toprak kaymalarının ve depremlerin olası etkilerini araştırır ve rapor hazırlar. Malzeme planları da dahil olmak üzere inşaat planlarının ve olası maliyet hesaplarının hazırlanmasına yardımcı olur. Sadece inşaat alanında değil maden sektöründe de görev ve sorumlulukları vardır. Maden yataklarının araştırılması, rezerv durumunun belirlenmesi gibi süreçlerde yer alır. Yanı sıra arızalı madencilik ekipmanlarını onarmak da sorumlulukları arasındadır.

Jeolog kime denir?

Jeolog, dünyayı ve onu şekillendiren süreçleri incelemekle yükümlü olan kişidir. Tüm materyalleri inceler. Jeologlardan elde edilen bu bilgiler madencilik, inşaat ve yakıt sondajı sahalarında kullanılır aynı zamanda jeologlar arazi ıslahı ve nükleer silahların test edilmesi konularında devlet kurumları için de hizmet verebilirler. Jeologlar toprak, mineral veya kaya kalıntılarının toplanması, bunların detaylıca incelenmesi, ölçülmesi ve sınıflandırılması yoluyla yer kabuğunun tarihçesini belirler. Araştırma sonuçlarını değerlendirir olası doğal gaz, petrol, maden yatakları ya da yeraltı su kaynaklarını tespit eder. Sondaj prosedürlerini değerlendirmek de görev tanımları arasındadır.

Jeomorfoloji nedir?

Coğrafi bir terim olan jeomorfoloji de jeoloji bilimi ile birçok ortak özelliği barındırır. Jeomorfoloji, yerin yüzey şekillerinin tanımlanmasını ve oluşum süreçlerinin açıklanmasını konu edinen bir bilim dalıdır. Fiziksel coğrafyanın alt alanıdır aynı zamanda. Jeomorfolog, dünyanın toprak formlarını inceler ve arazi formlarının sahip oldukları görünümleri ve geçmişlerini araştırır. Jeomorfoloğun incelediği alan spesifiktir yani bir buzul jeomorfoloğu buzulların, arazi biçimlerini nasıl şekillendirdiğini inceler örneğin. Jeomorfoloji bazen bir bilim dalı olarak adlandırılır bazen de bilim dallarının alt dallarından biri olarak sınıflandırılır. Bu görüşler aslında ülkelerin görüş açılarına göre farklılık gösterir. Jeomorfoloji bilimi ile etkileşim halinde olan bilim dallarından bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz; toprak bilimi, kartografya, jeofizik, taş bilimi, fizik ve jeoloji.

Jeofizik nedir?

Jeoloji, jeomorfolog, jeolog, jeomorfoloji ve şimdi de jeofizik. Aslında hepsinin temelinde yerküre var sadece inceledikleri alanlar ile ayrışıyorlar. Jeofizik de bunlardan biri. Jeofizik yerkürenin, atmosferin, gezegenlerin, uyduların, güneşin kısaca tüm kâinatın fizik ve matematik yöntemleri kullanarak yapısal ve fiziksel özelliklerini inceleyen bilim dalıdır. Yüzeylerdeki fiziksel alanları ölçer, analiz eder ve yorumlar. Dünyanın yer altı koşullarını inceler ve bunların analizlerini yapar. Jeofizik de tıpkı diğer bilim dalları gibi oldukça önemli bir konumdadır çünkü arama jeofiziği ile enerji kaynaklarının bulunmasında önemli yollar kat edilir. Bu da otomatikman sosyal ve ekonomik ilerlemenin temelini oluşturur.

Litoloji nedir?

Bu incelemelere bir de litoloji ekleyelim. Litoloji taşların fiziksel, kimyasal ve dokusal özelliklerini inceleyen bilim dalına verilen isimdir. Taş bilimi olarak da geçer. Peki jeoloji ile nasıl bir etkileşim halindedir? Jeolojik haritalama ve eşleştirme çalışmaları için önemlidir. Bir kaya birimine ait bilgileri araştırır. Örneğin kayanın türü, rengi, dokusu, yapısı, tane ya da mineral boyutu, kayanın şekli gibi fiziksel özelliklerini inceler. Bu kayaların fiziksel, dokusal ve kimyasal özelliklerini inceler ve jeolojik haritalama gibi alanlarda destek sağlar. Litolojinin alanı tamamen taşlar üzerine kuruludur.


Büşra Özgüç
Büşra Özgüç
×
Mobil Sürümünü görüntüle
loader yükleniyor...